คนโรคไต กินผลไม้ ได้หรือไม่

สำหรับคนเป็นโรคไตมีความจำเป็นที่จะต้องควบคุมการกินอาหาร จนอาจทำให้เกิดความสงสัยว่าตกลงแล้วกินอะไรได้บ้าง และห้ามกินอะไรบ้าง แล้วอย่างประเทศไทยที่มีผลไม้มากมายหลากหลายชนิด ก็อาจเป็นอีกคำถามที่ทำให้สงสัยกันว่า คนโรคไตห้ามกินผลไม้อะไร คนโรคไตกินผลไม้อะไรได้บ้าง คนโรคไตต้องกินผลไม้แค่ไหน ลองมาดูข้อมูลกันเลย

ทำไม คนโรคไต ต้องคุม โพแทสเซียม ให้ปกติ

คนโรคไต หรือ ผู้ป่วยโรคไต คือคนที่การทำงานของไตลดลง ทำให้ไม่สามารถกำจัดของเสียหรือแร่ธาตุส่วนเกินออกจากร่างกายได้ดีเท่าที่ควร ซึ่งทำให้เกิดการค้างอยู่ในเลือดเป็นปริมาณมากและอาจก่อให้เกิดอาการต่าง ๆ ได้หลายอย่าง เช่น

• ผิวแห้ง คันตามผิวหนัง แผลหายช้า
• คลื่นไส้ อาเจียน
• ปัสสาวะบ่อยและจาง (ในระยะแรก) และ ปัสสาวะน้อย (ในระยะหลัง)
• เกิดภาวะกระดูกพรุน
• มีความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด

และเพื่อการป้องกันไม่ให้เกิดอาการต่าง ๆ ทำให้ผู้ป่วยโรคไตควบคุมระดับแร่ธาตุในเลือดอยู่ในช่วงที่เหมาะสม โดยแร่ธาตุที่สำคัญที่สามารถพบได้ในผลไม้คือ โพแทสเซียม ซึ่งต้องควบคุมระดับโพแทสเซียมในเลือดอยู่ที่ 5  มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร โดย

• ควบคุมให้ได้โพแทสเซียมจากอาหารไม่เกิน 3,500 มิลลิกรัมต่อวัน
• ควบคุมปริมาณโพแทสเซียมจากอาหารไม่เกิน 1,500 มิลลิกรัมต่อวัน เมื่อมีระดับโพแทสเซียม > 5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

ดังนั้น เมื่อผู้ป่วยต้องควบคุมปริมาณโพแทสเซียมจากการกิน ซึงผลไม้ที่เป็นแหล่งของแร่ธาตุตัวนี้อาจทำให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเกิดความสงสัยว่าสามารถกินผลไม้อะไรได้บ้างและสามารถกินได้ในปริมาณเท่าไหร่กันแน่

ผลไม้อะไร ที่ คนโรคไต กินได้

ผลไม้เป็นหนึ่งในอาหารที่ผู้ป่วยโรคไตต้องระมัดระวัง เพราะผลไม้ถือเป็นแหล่งของโพแทสเซียม ที่ถ้าหากควบคุมได้ไม่ดีจะทำให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับหัวใจ ซึ่งสามารถแบ่งการกินผลไม้ของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังตามระดับโพแทสเซียมในเลือดได้ ดังนี้

• < 5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

สามารถกินผลไม้ได้ทุกชนิด แต่ก็ต้องกินในปริมาณที่เหมาะสมอยู่ที่วันละ 3 – 5 ส่วนต่อวัน โดยแนะนำให้เลือกเป็นผลไม้ที่มีระดับโพแทสเซียมต่ำ หรืออาจเลือกกินเป็นผลไม้ที่มีโพแทสเซียมปานกลางแต่กินในปริมาณที่ลดลง โดยพยายามเลือกกินผลไม้ให้หลากหลายชนิดสลับกัน

• 5 – 5.5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

ต้องระวังการกินผลไม้ที่มีโพแทสเซียมสูง แต่ยังสามารถกินผลไม้ที่มีระดับโพแทสเซียมต่ำได้วันละ 1 – 2 ส่วน หรือจะเลือกกินเป็นผลไม้โพแทสเซียมปานกลางในปริมาณ 1 ส่วนแทนก็ได้เช่นกัน

• > 5.5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

ให้งดการกินผลไม้ เพราะผลไม้จัดเป็นแหล่งของโพแทสเซียม

ตารางการแบ่งกลุ่มของผลไม้ตามปริมาณโพแทสเซียมต่อผลไม้ 1 ส่วน

กลุ่มโพแทสเซียมต่ำ (น้อยกว่า 100 มิลลิกรัม)

กลุ่มโพแทสเซียมปานกลาง (100 – 200 มิลลิกรัม)

กลุ่มโพแทสเซียมสูง (มากกว่า 200 มิลลิกรัม)

จากคำถามที่ว่า คนโรคไต กินผลไม้ ได้หรือไม่ ก็สามารถตอบได้ว่า กินได้ โดยผู้ป่วยโรคไตที่มีระดับโพแทสเซียมในเลือด < 5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร สามารถกินผลไม้ได้ 3 – 5 ส่วนต่อวัน หรือถ้าเลือกเป็นผลไม้ที่มีโพแทสเซียมสูงควรกินในปริมาณ 1 – 2 ส่วนเท่านั้น และสำหรับผู้ป่วยที่มีระดับโพแทสเซียม 5 – 5.5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตรก็สามารถกินได้ในปริมาณ 1 – 2 ส่วนต่อวัน โดยเลือกเป็นผลไม้ชนิดที่มีปริมาณโพแทสเซียมต่ำหรือปานกลางในปริมาณที่ลดลง แต่ถ้าผู้ป่วยมีระดับของโพแทสเซียมในเลือดสูงกว่า 5.5 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตรก็ควรงดการกินผลไม้ และปรึกษาแพทย์หรือนักกำหนดอาหารหากมีข้อสงสัยเพิ่มเติมในเรื่องของการควบคุมอาหาร เพราะอย่าลืมว่าแร่ธาตุต่าง ๆ ไม่ได้มีอยู่แต่ในผลไม้เท่านั้น จึงควรกินให้น้อยที่สุดเพื่อป้องกันการได้รับโพแทสเซียม หรือแร่ธาตุอื่น ๆ มากกว่าที่ควรได้รับต่อวันนั่นเอง

สอบถามเพิ่มเติม Add Line ปรึกษานักกำหนดอาหาร

ดูแลสุขภาพของคุณให้ถูกวิธี

โปรแกรมปรึกษานักกำหนดอาหารคืออะไร ?

พร้อมรับคำปรึกษาจาก

นักกำหนดอาหารวิชาชีพ

ไม่พลาดบทความด้านโภชนาการ

ของ อีทเวลล์คอนเซปต์ ก่อนใคร

อ้างอิงจาก

1. สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย , คำแนะนำสำหรับการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังก่อนการบำบัดทดแทนไต พ.ศ. 2558 ,เข้าถึงจาก http://doh.hpc.go.th/data/HL/CKD_2015.pdf
2. ศิรินทร์ จิวากานนท์ และคณะ , คำแนะนำแนวทางเวชปฏิบัติโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตในผู้ใหญ่ พ.ศ. 2561, เข้าถึงจาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ThaiJPEN/article/view/248367/168872
3. กรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข. (2553). คุณค่าทางโภชนาการในผลไม้. (พิมพ์ครั้งที่ 1). นนทบุรี: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย. สืบค้นจาก http://nutrition.anamai.moph.go.th/images/file/fruit_nutritioin3.pdf