โรคไต มักจำเป็นจะต้องมีการควบคุมปริมาณน้ำ รวมถึงอาหารที่มีโซเดียม เช่น อาหารหมักดอง ผัก ผลไม้ หรืออาหารรสเค็ม ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยโรคไตหลาย ๆ คนไม่สามารถปรุงอาหารด้วยน้ำปลา หรือซอสปรุงรสต่าง ๆ ได้ จึงมีผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำออกมา และอาจทำให้ผู้ป่วยโรคไตหลาย ๆ คนคิดว่าน่าจะเป็นอีกทางเลือกในการกินอาหารได้ แต่จริง ๆ แล้วแบบนี้ คนโรคไต ใช้เครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำได้หรือไม่
โรคไตกับการจำกัดอาหาร
ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังจะมีความสามารถกำจัดสารต่าง ๆ ผ่านทางไตลดลง ทำให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับระดับแร่ธาตุในร่างกาย เพราะการทำงานที่ผิดปกติของไต ทำให้ร่างกายไม่สามารถขับแร่ธาตุต่าง ๆ ได้ตามปกติ เช่น โซเดียม โพแทสเซียม เป็นต้น ทำให้แร่ธาตุเหล่านี้เกิดการคั่งอยู่ในเลือดจำนวนมาก และทำให้เกิดปัญหาต่อร่างกายผู้ป่วยได้ เช่น อาการคันตามผิวหนัง ปัสสาวะผิดปกติ และเท้าบวม เป็นต้น ดังนั้น ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังจึงจำเป็นที่จะต้องควบคุมปริมาณแร่ธาตุต่าง ๆ ที่ได้รับจากอาหาร ดังนี้
- ควบคุมอาหารให้ได้รับโซเดียมไม่เกิน 2000 มิลลิกรัม ต่อวัน
- ควบคุมการกินให้ได้รับโพแทสเซียมไม่เกิน 1,500 – 2,000 มิลลิกรัม ต่อวัน
- กินอาหารที่มีโพแทสเซียมต่ำ เพื่อควบคุมระดับโพแทสเซียมในเลือดอยู่ในเกณฑ์ปกติ หรืออยู่ระหว่าง 3.5 – 5.5 มิลลิกรัม ต่อเดซิลิตร และป้องกันภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง
- กินอาหารที่มีฟอสเฟตต่ำ เพื่อควบคุมระดับฟอสเฟตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ หรือระหว่าง 2.7 – 4.6 มิลลิกรัม ต่อเดซิลิตร และป้องกันภาวะฟอสเฟตในเลือดสูง
ด้วยเหตุนี้ทำให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังจำเป็นที่จะต้องควบคุมการกินอาหารต่าง ๆ เช่น เครื่องปรุง เพราะมีโซเดียมในปริมาณมาก และเมื่อมีผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำออกมาคงทำให้ผู้ป่วยโรคไตสงสัยว่าจะสามารถใช้ในการปรุงอาหารหรือไม่
เครื่องปรุงโซเดียมต่ำ เครื่องปรุงเพื่อสุขภาพ จริงหรือ ?
เครื่องปรุงโซเดียมต่ำ เป็นเครื่องปรุงที่เกิดการดัดแปลงให้มีปริมาณโซเดียมและน้ำตาลต่ำ เพื่อช่วยให้ผู้ที่เป็นความดันโลหิตสูงสามารถควบคุมปริมาณโซเดียมจากอาหาร ตลอดจนผู้รักสุขภาพทั่วไป แต่ยังสามารถอร่อยกับรสชาติอาหารได้เหมือนเดิม โดยการเปลี่ยนเกลือโซเดียมในเครื่องปรุงให้เป็นเกลือโพแทสเซียมแทนนั่นเอง โดยเครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำจะมีปริมาณโพแทสเซียมแตกต่างกันไปในแต่ละยี่ห้อ ดังนี้
- น้ำปลาสูตรโซเดียมต่ำ 1 ช้อนโต๊ะ มีโพแทสเซียมถึง 900 มิลลิกรัม
- ซีอิ๊วขาวสูตรโซเดียมต่ำ 1 ช้อนโต๊ะ มีโพแทสเซียม 700 มิลลิกรัม
- ซอสหอยนางรมสูตรโซเดียมต่ำ 1 ช้อนโต๊ะ มีโพแทสเซียม 10 – 200 มิลลิกรัม
- ซอสมะเขือเทศสูตรโซเดียมต่ำ 1 ช้อนโต๊ะ มีโพแทสเซียม 210 มิลลิกรัม
สรุปแล้ว โรคไต ใช้เครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำได้หรือไม่
ดังนั้นผู้ป่วยโรคไต ที่ไม่มีปัญหาระดับโพแทสเซียมในเลือดสามารถใช้เครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำได้วันละ 1 ช้อนโต๊ะเพื่อป้องกันการได้รับโพแทสเซียมมากเกินไป และสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่จำเป็นต้องควบคุบระดับโพแทสเซียมในเลือดต้องระมัดระวังในการใช้เครื่องปรุงสูตรโซเดียมต่ำและรับคำแนะนำจากแพทย์ก่อนใช้งานทุกครั้ง เพราะเครื่องปรุงเหล่านี้จะใช้เกลือโพแทสเซียมแทนการใช้เกลือโซเดียมนั่นเอง หรือถ้าอยากจะลองใช้เครื่องปรุงโซเดียมต่ำในการปรุงประกอบอาหารควรปรึกษาแพทย์ นักกำหนดอาหาร ที่โรงพยาบาลที่ท่านรักษาอยู่ แต่วิธีดีที่สุดคือการลดการปรุงอาหารด้วยซอสต่าง ๆ ลงนั้นเอง
แต่หากท่านอยากรู้ว่า จะรับประทานอาหารอย่างไรเพื่อให้ได้สารอาหารและพลังงานที่เหมาะสมกับร่างกาย สามารถติดต่อรับคำปรึกษาจากนักกำหนดอาหารวิชาชีพของโรงพยาบาลที่ท่านรักษาอยู่ หรือ ปรึกษานักกำหนดอาหารจาก อีทเวลล์คอนเซปต์ ก็ได้นะครับ
สอบถามเพิ่มเติม Add Line ปรึกษานักกำหนดอาหาร
ดูแลสุขภาพของคุณให้ถูกวิธี
โปรแกรมปรึกษานักกำหนดอาหารคืออะไร ?
พร้อมรับคำปรึกษาจาก
นักกำหนดอาหารวิชาชีพ
ไม่พลาดบทความด้านโภชนาการ
ของ อีทเวลล์คอนเซปต์ ก่อนใคร
อ้างอิง
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย , คำแนะนำสำหรับการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังก่อนการบำบัดทดแทนไต พ.ศ. 2558 ,เข้าถึงจาก http://doh.hpc.go.th/data/HL/CKD_2015.pdf
ศิรินทร์ จิวากานนท์ และคณะ , คำแนะนำแนวทางเวชปฏิบัติโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตในผู้ใหญ่ พ.ศ. 2561, เข้าถึงจาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ThaiJPEN/article/view/248367/168872
