เป็นมะเร็งกินโปรตีนได้ไหม ?

คำถามยอดฮิตสำหรับคนไข้มะเร็งและญาติเลยก็ว่าได้ค่ะ เพราะเมื่อเป็นมะเร็งแล้ว จะมีความเชื่อ และข้อมูลที่ได้รับมาจากสื่อออนไลน์ที่บอกว่าเรา ห้ามกินอันนั้น ห้ามกินอันนี้ ให้กินอันโน้นซิ จะได้ไม่เป็นอาหารของมะเร็ง จนสุดท้ายแล้วคนไข้มักมาพบหมอหรือนักกำหนดอาหารด้วยภาวะขาดสารอาหาร (malnutrition) หรือมีภาวะผอมหนังหุ้มกระดูก (cachexia) ร่วมด้วย เนื่องจากกินอะไรไม่ได้ เพราะถูกจำกัดอาหารมากจนเกินความจำเป็น

ภาวะผอมหนังหุ้มกระดูกจากมะเร็ง (cancer cachexia)

เป็นภาวะที่มีสูญเสียมวลกล้ามเนื้อลดลงอย่างต่อเนื่องหรือมีการสูญเสียมวลไขมันของร่างกายร่วมด้วย มักเกิดจาก 2 ปัจจัยหลัก คือ ภาวะขาดสารอาหาร (malnutrition)  และ ความผิดปกติของเมทาบอลิซึมของผู้ป่วยเอง จะเห็นได้ว่าคนไข้ในกลุ่มนี้จะมีรูปร่างที่ซูบผอม กล้ามเนื้อลีบ ไม่มีแรง เบื่ออาหาร และกินอาหารได้น้อย

ในฐานะนักกำหนดอาหาร เรามักจะพูดกับคนไข้หรือญาติเสมอว่า “เป็นมะเร็ง กินอะไรก็ได้ ” โดยจะมีหลักจำง่ายๆคือ “ กินอาหารที่มีพลังงานสูง และโปรตีนสูง” หรือ “High Energy High Protein” เนื่องจากร่างกายกายเราจะมีการใช้พลังงานที่มากขึ้น เกิดขึ้นมากจากกระบวนการของเซลล์มะเร็ง หรือถ้าให้เปรียบเทียบให้เข้าใจง่ายๆเลยก็คือ ตอนนี้เหมือนเราทำงานคนเดียว แต่มีเซลล์มะเร็ง จะเป็นอีกส่วนที่ช่วยใช้เงินอีกหนึ่งคน  ซึ่งถ้าเราไม่ทำงานหาเงินเพิ่ม สุดท้ายเงินที่เราเก็บไว้ก็จะหมดไป เช่นเดียวกันกับการที่เราไม่กินอาหารและโปรตีนเพิ่ม สุดท้ายแล้วพลังงานและกล้ามเนื้อที่เราเก็บสะสมไว้ ก็จะค่อยๆหายไปเช่นเดียวกัน

ถ้าไม่กินเนื้อสัตว์แล้ว มะเร็งก็จะไม่โตใช่ไหม ?

ไม่ใช่ค่ะ ถึงแม้ว่าจะไม่กินอะไรเลย เซลล์มะเร็งก็จะสามารถโตได้อยู่ดี ดังนั้นความเชื่อที่บอกว่าเป็นมะเร็งแล้วห้ามกินเนื้อสัตว์จึงไม่ใช่เรื่องจริง แถมยังเป็นการเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหารและภาวะผอมหนังหุ้มกระดูกอีกด้วย ดังนั้นในคนไข้มะเร็ง จึงมีการส่งเสริมให้ได้รับพลังงานและโปรตีนที่เพียงพอ เพื่อที่จะมีแรงไปสู้กับมะเร็งต่อไป

แล้วต้องกินเท่าไรล่ะถึงจะเพียงพอ

จากคำแนะนำจาก European Society of Parenteral and Enteral Nutrition ( ESPEN) ล่าสุด แนะนำว่าในคนไข้มะเร็งควรได้รับพลังงานอยู่ที่ 25-30 กิโลแคลอรี่ต่อน้ำหนักตัวปัจจุบันต่อวัน

• Energy requirement (พลังงานที่ควรได้รับต่อวัน) = 25-30 Kcal/CBW/day (กิโลแคลอรี่ต่อน้ำหนักตัวปัจจุบันต่อวัน)

ความต้องการของโปรตีนอยู่ที่ 1-1.5 กรัมต่อน้ำหนักตัวปัจจุบันต่อวัน

• Protein requirements(ความต้องการของโปรตีน) = 1-1.5 Kcal/CBW/day (กิโลแคลอรี่ต่อน้ำหนักตัวปัจจุบันต่อวัน)

หรือโดยเฉลี่ยแล้วต้องรับประทานเนื้อสัตว์ประมาณ 4-6 ช้อนโต๊ะ/มื้อ หรือ 12-18 ช้อนโต๊ะ/วัน

ยกตัวอย่างเช่น คนไข้มะเร็ง น้ำหนัก 70 กิโลกรัม ไม่มีภาวะบวม

• ต้องการพลังงาน = 1,750 – 2,100 กิโลแคลอรี่ต่อวัน
• ต้องการโปรตีน = 70-105 กรัมต่อวัน

ควรกินโปรตีนแบบไหนดี ?

โดยทั่วไปเราจะแนะนำกลุ่มโปรตีนประเภท เนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ เนื่องจากมีกรดอะมิโนที่จำเป็นครบถ้วน และมีความสามารถในดูดซึมได้ค่อนข้างดี เช่น

• ไข่
• ปลา
• ไก่
• หมู
• กุ้ง
• นม
• Whey protein isolate (ควรปรึกษาแพทย์หรือนักกำหนดอาหาร)

โปรตีนที่มาจากพืช เช่น

• เต้าหู้ถั่วเหลือง
• นมถั่วเหลือง

ในปัจจุบันมีเทรนการกินอาหาร Plant based protein เพิ่มมากขึ้น ซึ่งในพืชจะมีกรดอะมิโนที่จำเป็นไม่ครบถ้วนและมีปริมาณโปรตีนน้อยกว่าเมื่อเทียบกับเนื้อสัตว์ในปริมาณที่เท่ากัน ดังนั้นหากคนไข้มะเร็งที่มีความสนใจอาหารในกลุ่มนี้ควรศึกษาข้อมูลให้เพียงพอและทำความเข้าใจเกี่ยวกับกรดอะมิโนที่จำเป็นที่มีในพืชแต่ละชนิด เพื่อลดความเสี่ยงต่อการขาดกรดอะมิโนที่จำเป็น หรือปรึกษานักกำหนดอาหารเพื่อให้มั่นใจว่าเราจะได้ทั้งพลังงาน และโปรตีนที่ครบถ้วนแต่จะให้หลีกเลี่ยงอาหารประเภทเนื้อสัตว์ที่ผ่านการแปรรูป เช่น

• ไส้กรอก
• กุนเชียง
• แฮม
• เบคอน
• หมูยอ

จะเห็นได้ว่าจริงๆเมื่อเป็นมะเร็ง เราสามารถกินอะไรก็ได้ เพื่อให้ร่างกายได้รับพลังงานและโปรตีนที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ไม่ต้องจำกัดอาหารเกินความจำเป็น จะช่วยให้คนไข้มีตัวเลือกในการกินเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากคนไข้มะเร็งมีจะมีอาหารเบื่ออาหาร กินอาหารได้น้อย ท้องผูก ท้องเสีย หรือคลื่นไส้อาเจียน ร่วมด้วยอยู่แล้ว โดยอาจจะเป็นผลมาจากเซลล์มะเร็งเองหรือผลข้างเคียงจากการรักษาอยู่ ดังการจำกัดอาหารจนมากเกินความจำเป็น จึงเพิ่มความเสี่ยงต่อการขาดสารอาหารและนำไปสู่ภาวะภาวะผอมหนังหุ้มกระดูก ซึ่งสาเหตุหนึ่งของการเสียชีวิตในคนไข้มะเร็ง

สอบถามเพิ่มเติม Add Line ปรึกษานักกำหนดอาหาร

ดูแลสุขภาพของคุณให้ถูกวิธี

โปรแกรมปรึกษานักกำหนดอาหารคืออะไร ?

พร้อมรับคำปรึกษาจาก

นักกำหนดอาหารวิชาชีพ

ไม่พลาดบทความด้านโภชนาการ

ของ อีทเวลล์คอนเซปต์ ก่อนใคร